Aan het begin van je fotografie carrière neem je iedere klus aan die je kunt krijgen. Want je hebt ervaring, en dus klussen, nodig. Als je na een aantal jaar genoeg betaalde klussen hebt om van te kunnen leven, dan kun je wat meer keuzes gaan maken. Dat betekent: af en toe ‘nee’ zeggen tegen bepaalde klussen. Maar hoe doe je dat? En waarom is het zo belangrijk?
Reden #1: Je hebt maar beperkte tijd
Als fotograaf ben je meestal ZZP’er. Je kunt dan je eigen tijden indelen. Als het druk is komt het wel eens (of regelmatig) voor dat je ‘s avonds, in de vakanties, of in de weekeinden nog hard aan het werk bent. Als je midden in zo’n drukke periode zit en er blijven maar klussen komen, dan kun je simpelweg niet alles aannemen. Júist omdat je geen vaste werktijden hebt, is het extra belangrijk je eigen grenzen te bewaken.
Bepaal voor jezelf hoe veel uur je per week met je werk bezig wilt zijn. Merk je dat je regelmatig langer werkt dan je eigenlijk zou willen? Dan is het tijd om ‘nee’ te zeggen.
Reden #2: Je werk is je visitekaartje
Stel, je wilt niets liever dan fulltime bruidsfotografe worden. Je kunt er al bijna van leven, en je timmert goed aan de weg. Intussen blijf je maar klussen aannemen zoals interieur voor makelaars fotograferen, omdat je daar nou eenmaal via een kennis in bent gerold. Jouw volgers zien je van hot naar her reizen om de mooiste interieurs vast te leggen. Dat doe je prachtig, maar je geeft hiermee wel een signaal af. Iedereen ziet dat jij bruidsfotografie niet als je main focus hebt. Een bruidspaar ziet dat ook, en ziet jou dus niet als expert in bruidsfotografie.
Het werk wat jij doet, is je visitekaartje. En jouw ideale klant moet zich aangesproken voelen door jouw visitekaartje. Alles wat jij laat zien geeft weer waar jij voor staat. Zeg dus eens ‘nee’ tegen een klus die niet meer zo bij je past.
Vind je een klus toch stiekem wel erg leuk, ook al past hij niet meer zo bij je ideale klant? Dan kun je er natuurlijk ook voor kiezen de klus wél aan te nemen en hem gewoon niet te delen op je socials.
Reden #3: Je moet plezier houden in je werk
Soms is een vervelend klusje even nodig om de rekeningen te betalen. Maar je moet wel met plezier aan het werk blijven gaan. Als je 80% van de tijd bezig bent met shoots waar je hart niet ligt, kan dat echt gevolgen hebben voor je passie. Je zult merken dat je niet zo’n zin meer hebt in shoots. Dat je met tegenzin vertrekt. Misschien sta je soms wel met buikpijn op als de dag van de shoot aanbreekt. Als je dat merkt, moet je iets veranderen!
Bedenk goed voor jezelf welke klussen jou echt blij maken, welke je slechts af en toe wilt aannemen en welke klussen je écht niet leuk vindt.
Reden #4: Van ‘nee’ zeggen word je sterker
Het zal in het begin natuurlijk erg spannend zijn, maar ‘nee’ durven zeggen maakt je een sterker mens. Weten waar je zelf voor staat, wat je grenzen zijn en wat jij wel en niet accepteert, is zo belangrijk! Doe je dit niet, dan ligt stress op de loer.
Ik ben zelf in een burn-out terecht gekomen door jaren lang eigenlijk nooit ‘nee’ te zeggen. Nu is het natuurlijk niet gezegd dat dit ieder ander kan gebeuren, maar burn-out is niet voor niets beroepsziekte #1 tegenwoordig. Pas goed op jezelf, door af en toe ‘nee’ te zeggen.
Hoe zeg je ‘nee’?
Het kan ontzettend lastig zijn om klussen af te wijzen. Zeker als het kennissen of vrienden van je betreft. Je wilt mensen niet teleurstellen, en het liefst iedereen blij maken. Hier komen we meteen bij de kern. Je zult nooit iedereen blij kunnen maken, en dat hoeft ook niet. Het gaat om jou. Als JIJ ergens niet blij van wordt, dan hoef je het niet te doen. Niemand anders gaat rekening houden met jou, behalve jijzelf. Dus als jij het niet, doet niemand het. En zodra je voor jezelf kiest, gaan er mensen zijn die het niet eens zijn met jouw keuzes. So be it.
Dus, je gaat ‘nee’ zeggen en je er niet schuldig over voelen! Dat is stap 1. De volgende stap is het ook daadwerkelijk zeggen.
‘Ik heb geen tijd’
Je kunt naar je volle agenda refereren als voornaamste reden dat je ‘nee’ zegt. Daardoor kun je nog maar een beperkt aantal klussen aannemen, en deze aanvraag past daar helaas niet meer tussen.
‘Ik ben geen portfolio beelden meer nodig’
Iedere fotograaf krijgt nog wel eens aanvragen van familie of vrienden of je even gratis wat foto’s kunt komen maken, want dat is ‘leuk voor je portfolio’. Of, ‘omdat je fotograferen zo leuk vindt’.
In dat geval kun je zeggen dat je bedrijf inmiddels dusdanig is opgebouwd dat je geen portfolio beelden of ervaring meer nodig hebt. Fotografie is geen hobby meer, maar echt je werk, en je kunt het je niet meer veroorloven gratis te werken.
‘Ik ben niet de beste keuze voor deze klus’
Het is helemaal niet erg om iemand te vertellen dat je ergens niet zo goed in bent. Soms krijg je aanvragen waar je je niet comfortabel bij voelt omdat ze simpelweg boven je kunnen liggen. Een bruiloft als je pas net een jaartje fotografeert, bijvoorbeeld. Je kunt dan best zeggen dat je daar niet klaar voor bent.
‘Het past niet bij me’
De reden die ik meestal gebruik is de waarheid: een klus past niet bij me. Ik word er niet gelukkig van, het geeft me geen energie, ik doe liever andere dingen. Ik weet inmiddels dat het me geen goed doet klussen aan te nemen die me niet écht blij maken. Dus doe ik het niet langer meer.
Oefening baart kunst
Je zult merken dat het aan het begin best lastig is om ‘nee’ te zeggen. Maar ik beloof je, het zal elke keer makkelijker worden! Zolang jij echt achter je ‘nee’ staat, komt het goed.
Wat is het laatste waar jij ‘nee’ tegen hebt gezegd?