Gefocust werken is iets waar ik al jaren moeite mee heb. Vaak ga ik volledig uitgeblust van kantoor naar huis, terwijl ik voor mijn gevoel helemaal niet zo hard gewerkt heb. Toen ik het boek ‘Focus AAN/UIT’ van Mark Tichelaar tegen kwam hoopte ik dat ik daar tips uit zou kunnen halen om mijn focus te verbeteren en meer gedaan te krijgen. En dat is gelukt!
Ik deel vandaag de belangrijkste tips die ik uit het boek gehaald heb, met een praktisch voorbeeld van hoe ik dit in mijn eigen werkdag toepas.
Als je wisselt ben je af
Een collega die even een grappig filmpje wil laten zien, een blik op je telefoon, een belletje of even snel je mail checken. Dingen die we de hele dag door doen. Maar wist je dat dit je letterlijk dommer maakt?
Elke keer dat we wisselen van taak, blijft een deel van het brein hangen in de taak waar we mee bezig waren. Op dat moment ben je dus maar een deel van je brein aan het gebruiken in plaats van je hele brein, waardoor je IQ een paar punten daalt. Verder werken kost dan meer moeite dan het normaal zou doen. Voordat je brein hier volledig van hersteld is en je IQ weer op je eigen niveau is, ben je een paar minuten verder.
Dit effect treed al op bij een korte blik op je telefoon, als er bijvoorbeeld een melding van een nieuwe instagram comment binnenkomt. Zodra je de melding gezien hebt, is je IQ al gedaald en werk je op basisschool niveau verder de volgende minuten.
Denk je dus dan maar even in wat er gebeurt als je 10x per uur (en dat is dan nog weinig) wordt afgeleid door je telefoon. Dan ben je simpelweg je gehele dag ‘dommer’ aan het werk dan je eigenlijk bent.
Hoe los je dit op?
Maak blokken in je agenda waarin je aan één specifieke taak werkt
Laat niet je notificaties en je e-mail constant bepalen wat je gaat doen, maar plan een blok in waarin je één specifieke taak gaat doen. En dan ook echt niets anders. Geen mail tussendoor, geen belletjes.
Werk met themadagen
Ik werk tegenwoordig met een soort ‘themadagen’. Maandag is bijvoorbeeld gereserveerd voor marketing strategieën uitdenken voor mijn bedrijf. Dinsdag is gereserveerd voor een specifieke klant, dan werk ik de gehele dag aan die website. De woensdag ga ik een hele dag allerlei blogs schrijven, etc. Zo wissel ik niet constant van taken en kan ik dus meer gefocust blijven.
Aanraken = afmaken
Ik heb er nogal een handje van om aan allerlei taken te beginnen, om er dan al gauw achter te komen dat het toch iets meer tijd gaat kosten en ik het op een ander moment moet inplannen. Maar dan is de taak al ‘geopend’ en zit hij al in je hoofd.
Het boek beschrijft heel duidelijk, aanraken is afmaken. Dus begin je aan de taak, maak hem dan ook echt af.
Multitasken is een goed idee – switchtasken niet
De eeuwige hamvraag: is multitasken nou écht productief, of kun je het beter niet doen?
Om deze vraag te beantwoorden moet je eigenlijk het begrip ‘multitasken’ eerst goed begrijpen. Multitasken is namelijk het doen van twee taken, tegelijk.
In de praktijk denken we heel vaak dat we multitasken, maar zijn we eigenlijk aan het switchtasken. We doen de taken niet tegelijk, maar wisselen ze constant met elkaar af. Wat ervoor zorgt dat we ze dus beiden maar half doen, ons IQ daalt en we niet productief bezig zijn.
Mark Tichelaar beschrijft het heel duidelijk: Als je doorhebt dat je 2 dingen tegelijk doet, ben je aan het switchtasken. Heb je het niet door, dan ben je pas aan het multitasken.
Doodles tekenen tijdens een vergadering of telefoontje dat nét niet interessant genoeg is om je vol op te focussen, is dus een goed idee. Dat kun je gedachteloos doen, en daarmee voorkom je dat je wordt afgeleid en gaat switchtasken.
Je mail checken tijdens zo’n vergadering is dus geen goed idee. Dat vergt te veel aandacht, waardoor je niet meer luistert. Dan ben je dus aan het switchtasken!
Hoe pas ik dit toe?
Om te voorkomen dat ik de hele dag door wordt afgeleid creëer ik graag mijn eigen bubbel. Dat houd in dat ik eigenlijk altijd werk met een koptelefoon op, en muziek aan. Echter geen muziek die ik nog niet ken, want in het boek staat beschreven dat je dan te veel gaat luisteren, en al gauw aan het switchtasken gaat.
Ik luister dus vaak muziek die ik al jaren ken, of ik zet natuurgeluiden op. Daar word ik rustig van, en het leid me net genoeg af om mijn collega’s niet meer te horen.
Geef je hersens een pauze in je pauze
Dit is by far de belangrijkste les die ik uit het boek Focus AAN/UIT heb geleerd: de meeste mensen (me included dus) houden helemaal geen pauze in hun pauze.
Al die veeleisende kantoorbanen van 80 per week… Onzin, zegt Mark Tichelaar. Niemand ter aarde kan 80 uur per week productief zijn. Zo lang kunnen je hersenen helemaal niet focussen. Sterker nog, we kunnen eigenlijk maar 6 uur per WEEK écht productief zijn. En dan ook nog eens met pauzes.
En die pauzes, die zijn er om je hersenen rust te geven, zodat ze daarna weer gefocust verder kunnen. Maar wat blijkt? Dat doen we dus helemaal niet.
Mark Tichelaar legt het uit met 2 begrippen:
- Gerichte aandacht is aandacht waarbij je informatie opneemt. Dus het lezen van iets, bekijken van een video, het voeren van een zakelijk gesprek, etc.
- Open aandacht is aandacht waarbij je informatie kan verwerken. Dus voor je uit staren, een dutje doen, wandelen, etc.
Alle pauzes die wij nemen, zijn over het algemeen gevuld met gerichte aandacht. We kijken even een YouTube filmpje, scrollen een kwartiertje door TikTok of wandelen met een podcast aan en denken dat we heerlijk pauze hebben gehad. Maar in werkelijkheid hebben we onze hersenen dus helemaal geen pauze gegeven!
Hoe los ik dit op?
Toen ik las dat de meeste mensen in hun pauze nog steeds bezig zijn met gerichte aandacht, wist ik meteen dat dit mijn probleem was. Ik was aan het eind van elke werkdag volkomen gaar, ook al had ik de helft van de dag op Instagram gescrollt en YouTube gekeken. Maar nu ik dit wist, was dat logisch! Voor mijn brein maakt dat namelijk geen verschil met werk.
Ik was niet moe omdat ik te veel werkte, ik was moe omdat ik te weinig échte pauzes nam.
Nu bestaan mijn pauzes uit wandelen zonder podcast, af en toe uit het raam staren, of wat ademhalingsoefeningen. Open aandacht, zodat mijn hersens ook écht rust krijgen.
Conclusie
Ik heb ongelooflijk veel geleerd van het boek Focus AAN/UIT. Het boek beschrijft nog veel meer tips en tricks voor meer focus, en heeft zelfs een online gedeelte met nog meer tips.
De tips maken écht verschil in je werkdag. Een absolute aanrader dus als jij ook op zoek bent naar meer focus, of het interessant vindt om hierover te lezen.
